Në epokën e përdorimit të teknologjisë së avancuar, ku mund të blini nga një telefon celular, të vozitni një makinë elektrike ose të dërgoni email në sekonda në anën tjetër të planetit, një realitet ende vazhdon që bie në kontrast me këtë përparim: Miliona njerëz në botë nuk dinë të lexojnë apo të shkruajnë.. Edhe pse analfabetizmi është reduktuar në shumë rajone, ai ende prek komunitetet e pafavorizuara dhe lë pasoja ekonomike, sociale dhe personale tek ata që vuajnë prej tij.
Sfida e analfabetizmit: Një problem global
Spanja nuk i shpëton këtij realiteti. Aktualisht, vendi ka më shumë se 800.000 njerëz që përballen me pengesa për të lexuar dhe shkruar, duke qenë të kufizuar në aksesin në informacionin përkatës ose në mundësitë për t'u zhvilluar plotësisht si në sferën e punës ashtu edhe në atë personale. Megjithatë, ky problem ka një fytyrë të theksuar: shtatë nga dhjetë analfabetë janë gra, shumica mbi 60 vjeç. Këto statistika pasqyrojnë histori të pabarazisë në aksesin në arsim, ku gratë u zhvendosën në rolet e punës shtëpiake ose fizike, duke u lënë jashtë mundësive të trajnimit.
Në nivel global, perspektiva nuk është më pak dekurajuese. Sipas Kombeve të Bashkuara, më shumë se 65 milionë të mitur nuk janë në shkollë, duke përjetësuar një cikël ndër brezash varfërie dhe përjashtimi. Në vendet në zhvillim, mungesa e shkrim-leximit nuk kufizohet vetëm tek popullsia e rritur; Fëmijët dhe adoleshentët vuajnë gjithashtu pasojat e mungesës së burimeve arsimore dhe politikave gjithëpërfshirëse.
Kush janë më të prekurit nga analfabetizmi?
Profili mbizotërues në mesin e analfabetëve përfshin një përfaqësim të fortë femëror, veçanërisht në popullatën mbi 60 vjeç. Në rininë e tyre, shumë nga këto gra jetonin në mjedise rurale ose me të ardhura të ulëta, ku prioriteti ishte të kontribuonin ekonomikisht në shtëpi, duke e lënë arsimin si një luks të paarritshëm. Por kjo mungesë shkollimi nuk prek vetëm gratë; Një rritje është evidentuar edhe tek të rinjtë, të cilët, për shkak të trajektoreve të hershme të punës ose braktisjes së shkollës, u mungojnë aftësitë bazë.
Raúl, një student në qendrën publike të arsimit të të rriturve Bernal Díaz del Castillo (CEPA) në Medina del Campo, ilustron këtë situatë. Në moshën 46-vjeçare, ai vendosi të përballet me turpin e të paditurit të lexojë apo të shkruajë për të arritur një qëllim: të marrë lejen e drejtimit, një qëllim që ai e konsideron një hap themelor për të përmirësuar jetën e tij. Ky shembull tregon se si qasja në klasat e shkrim-leximit mund të transformojë jetën.
Ndikimi i analfabetizmit në cilësinë e jetës
Analfabetizmi kufizon jo vetëm mundësitë e punësimit, por edhe aftësinë për të aksesuar shërbimet bazë, për të ndërvepruar me mjedisin dixhital, apo edhe për të kuptuar udhëzimet për medikamentet thelbësore. Në një botë gjithnjë e më të ndërlidhur, mungesa e aftësive të leximit dhe shkrimit jo vetëm që përjetëson përjashtimin social, por gjithashtu rrit cenueshmërinë ekonomike dhe shëndetësore të njerëzve analfabetë.
Për gratë e moshuara që nuk ishin në gjendje të kishin akses në arsimin formal, të qenit të veja ose të ndara përbën një sfidë shtesë. Ata pretendojnë se ndihen "të padukshëm" në një shoqëri moderne që po përparon me shpejtësi. Për këtë arsye, shumë prej tyre i drejtohen qendrat e edukimit të të rriturve, universitete të njohura ose programe të OJQ-ve për të mësuar të lexojnë dhe të shkruajnë, jo vetëm për autonomi, por edhe si një mënyrë për të fuqizuar veten dhe për të shijuar mjedisin tuaj.
Klasat e shkrim-leximit të të rriturve: Një mjet thelbësor për përfshirje
L klasat e shkrim-leximit për të rritur Ato shfaqen si një përgjigje kryesore për të adresuar këtë problem. Në Spanjë, këto nisma janë të aksesueshme përmes institucioneve dhe programeve të ndryshme, nga qendrat e specializuara arsimore deri te shoqatat e komunitetit.
Në qytete si Madridi, shoqatat si "La Frontera Social" organizojnë kurse të krijuara posaçërisht për të rriturit që duan të mësojnë aftësi bazë si leximi, shkrimi dhe llogaritja. Por përtej mësimdhënies së njohurive teknike, këto programe ofrojnë një hapësirë të sigurt ku studentët fitojnë besim dhe takojnë njerëz të tjerë me histori të ngjashme, duke krijuar një ndjenjë të fortë komuniteti.
Shkrim-leximi dixhital, një sfidë e re
Në kontekstin aktual, analfabetizmi nuk kufizohet në pamundësinë për të lexuar dhe shkruaj. Ai përfshin gjithashtu mungesën e aftësi për të ndërvepruar me teknologjinë, që quhet analfabetizëm dixhital. Ky problem i pengon njerëzit të shfletojnë internetin, të dërgojnë email ose të kryejnë transaksione online, duke i lënë ata jashtë botës dixhitale.
Për të adresuar këtë dimension, shumë programe të shkrim-leximit përfshijnë aftësitë dixhitale në kurrikulat e tyre, duke u mësuar të rriturve të moshuar se si të përdorin telefonat celularë, të bëjnë thirrje video, të menaxhojnë rrjetet sociale ose të kryejnë banking online. Këta hapa jo vetëm që reduktojnë ndarjen dixhitale, por gjithashtu fuqizojnë njerëzit të funksionojnë më mirë në jetën e përditshme.
Përveç kësaj, nisma të tilla si ato të UNED të Tudelës ofrojnë kurse të krijuara posaçërisht për personat mbi 60 vjeç, duke integruar mjete TIK për të garantuar plakjen aktive dhe të shëndetshme. Programet variojnë nga menaxhimi i emailit deri tek përdorimi i aplikacioneve celulare, të gjitha të përshtatura për nevojat e veçanta të kësaj grupmoshe.
Roli i vullnetarizmit në shkrim-lexim
Vullnetarizmi luan një rol themelor në luftën kundër analfabetizmit. Shoqatat dhe OJQ-të në nivel kombëtar dhe ndërkombëtar kanë angazhuar njerëz që i kushtojnë orë të tëra nga koha e tyre mësimit të aftësive bazë për ata që kanë më shumë nevojë. Në këmbim, vullnetarët zhvillojnë gjithashtu aftësi të tilla si ndjeshmëria, durimi dhe puna në grup.
Në Madrid, për shembull, programet e udhëhequra nga "La Frontera Social" jo vetëm që synojnë të mësojnë aftësitë bazë, por edhe të krijojnë një mjedis gjithëpërfshirës. Vullnetarët marrin trajnimin fillestar dhe punojnë ngushtë me studentët, duke i përshtatur mësimet sipas nevojave dhe ritmit të tyre individual.
Këto nisma, së bashku me të ngjashme në pjesën tjetër të botës, tregojnë se shkrim-leximi jo vetëm që transformon jetën e atyre që e marrin atë, por edhe të atyre që e mësojnë atë.
Lufta kundër analfabetizmit, tradicional dhe dixhital, nuk është një detyrë e lehtë, por çdo përpjekje ka rëndësi. Dëshmitë e njerëzve si María Jesús, Manuela dhe Raúl janë shembuj se si një mundësi e dytë arsimore mund të ndryshojë jetën, duke hapur dyer të reja drejt pavarësisë, vetëvlerësimit dhe zhvillimit personal.